Saturday, October 17, 2020

સેવા પરમો ધર્મ…

તારીખ: ૨૫ સપ્ટેમ્બર ૨૦૧૭

“कर्मणये वाधिकारस्ते मां फलेषु कदाचन । मां कर्मफलहेतुर्भू: मांते संङगोस्त्वकर्मणि” ।।

સહુ ભક્તોને નવલા નોરતા ના જય અમ્બે…

નવરાત્રી ચાલુ છે અને ગીતા ના શ્લોક લખુ એ થોડુ અજુક્તુ લાગે પરંતુ આજે મારે વાતજ કાંઇક એવી કરવી છે. નવરાત્રી એટલે હોમ-હવન અને પૂજાપાઠ નો તહેવાર, પણ આજે એનો અર્થ કાંઇક અલગજ થઇ ગયો છે. એ બધી વસ્તુ માં મારે અત્યારે ઉંડુ નથી ઉતરવુ.

હું આજે તમને અમારા ગામ એટલકે ઐતીહાસીક શહેર વઢવાણની વાત કરવા જઇ રહ્યો છુંં. પાર્ટીપ્લોટ અને સંગીત ના જુમબરાબરજુમ વચ્ચે અમારુ ગામ એવુ છે જ્યાં આજે પણ શેરી ગરબી ખુબજ હોંશ થી થાય છે. શેરી ગરબી ની અમુક ખાસીયત હોય છે જેમ કે…..અહીં દરેક વ્યક્તી પોતાની મરજીથી કામ કરતો હોય, જેમ કે કોઇ ગરબા ગવડાવતુ હોય તો એના બદલા માં કોઇ ભેટ સોગાદ ના મળતી હોય, એવીજ રીતે લાઇટનું ડેકોરેશન કે ઇન્સટ્રુમેન્ટ વગાડવા વાળાને પણ કાંઇ ન મળતુ હોય છતાંય એ દરેક વ્યક્તી પોતાની હોંશથી કામ કરતા હોય.

આજે હોંશ શબ્દદરહ્યો એનુ કદાચ અંગ્રેજી શક્ય નથી કારણકે એ એક ભાવ છે..એક લાગણી છે અને એને અનુભવવી પડે. આજે જ્યારે સેવાની અને નવરાત્રીની વાત નીકળીજ છે ત્યારે મને એક સરસ ઉદાહરણ યાદ આવે છે.






અમારા ગામમાં અને એમા પણ વાઘેશ્વરી ચોક માં વર્ષો થી પૌરાણીક ગરબી થાય છે જ્યાં તબલા સીવાય કોઇજ સાધન વપરાતુ નથી અને કોઇ પ્રકાર ના માઇક કે સ્પીકર નો પણ ઉપયોગ નથી થતો. આ ગરબીની હજી એક ખાસીયત છે કે અહીં ફક્ત પુરુષોજ ગરબા કરે છે.

અમારી આ ગરબીમાં અમે લોકો શાંતીથી અને વ્યવસ્થીત ગરબા ગાઇ શકીએ માટે રેતી નાખવામાં આવે છે (હા એ વાત અલગ છે કે આ વખતે કોઇપણ પ્રકારની રેતી નથી કારણકે અહીં ખુબજ સરસ રસ્તો બનાવી આપ્યો છે) અને આ રેતીમાં અને પ્રકાર ના કાંકરા પણ હોય. અમારે ત્યાં એક ખુબજ સેવાભાવી પુરુષ છે જેમનુ નામ અતુલભાઇ શુક્લ છે. અતુલભાઇ ખુબજ સામાન્ય માણસ છે પણ નવરાત્રી પર તેમના દ્વારા કરવા માં આવતી સેવા ને કોઇ સાથે તોલી ના શકાય.

અતુલભાઇ સાંજે પોતાના કામ માંથી નવરા પડે એટલે રેતી માંથી પત્થર વીણવા લાગે અને પછી આખી રેતી માં પણી છંટી આપેપત્ય. પત્થર વીણવા અને પાણી છાંટવા નું કામ તો કદાચ કોઇક બીજુ પણ કરી શકે પણ અતુલભાઇ તો આ કામ પત્યા પછી કચરો વીણવાનું, માવા ના કાગળ વીણવાનું અને બીજી બીનજરૂરી ચીજ વસ્તુઓ ભેગી કરવાનું કામ પણ કરે.

જ્યારે તમને કાંઇક પુરસ્કાર કે કોઇ ચીજ થી સન્માનીત કરવાના હોય અને તમે આવા કામ કરો તો બરોબર પણ જ્યારે કશુંજ ન મળવાનું હોય અને છતાંય આટલી હોંશ થી કામ કરવામાં આવે ત્યારે ખરેખર એ વ્યક્તી પ્રત્યે માન વધી જાય. અમારા સમાજે ઘણા લોકોને ઇનામ અને પ્રોત્સાહન આપેલા પણ વર્ષો થી સેવા કરતા અતુલભાઇને કોઇ સન્માન મળેલુ નથી. કદાચ એ વ્યક્તી કોઇ માન-સન્માન માટે કામ નથી કરતો પણ એમના કામ ને આપણે અવગણી ના શકીએ.






હું એમને કોઇ ભેટ આપવા જેટલો કાબેલ નેથી પણ મારો આ આર્ટીકલ એમના જેવા શ્રેષ્ઠ પુરુષ ને અર્પણ કરતા હર્ષ ની લાગણી અનુભવુ છું.

જો કોઇ પણ કામ પાછળ તમે કશુંક માંગતા અથવા તો પાછુ મળવાની ઇચ્છા રાખતા હોય તો ક્રુપા કરીને એને સેવા ના કહેવી.

Source: https://abhijeetmehta.wordpress.com/2017/09/25/seva-paramo-dharma/






Saturday, June 27, 2020

Vanilla Ice Cream that puzzled General motors

An Interesting Story!
Never underestimate your Clients’ Complaint, no matter how funny it might seem!
This is a real story that happened between the customer of General Motors and its customer-care executive. please read on.

A complaint was received by the Pontiac Division of General Motors:

This is the second time I have written to you, and I don’t blame you for not answering me, because I sounded crazy, but it is a fact that we have a tradition in our family of Ice-Cream for dessert after dinner each night, but the kind of ice cream varies so, every night, after we’ve eaten, the whole family votes on which kind of ice cream we should have and I drive down to the store to get it. It’s also a fact that I recently purchased a new Pontiac and since then my trips to the store have created a problem.
You see, every time I buy a vanilla ice-cream, when I start back from the store my car won’t start. If I get any other kind of ice cream, the car starts just fine. I want you to know I’m serious about this question, no matter how silly it sounds “What is there about a Pontiac that makes it not start when I get vanilla ice cream, and easy to start whenever I get any other kind?” The Pontiac President was understandably skeptical about the letter, but sent an Engineer to check it out anyway.
The latter was surprised to be greeted by a successful, obviously well educated man in a fine neighborhood. He had arranged to meet the man just after dinner time, so the two hopped into the car and drove to the ice cream store. It was vanilla ice cream that night and, sure enough, after they came back to the car, it wouldn’t start.



The Engineer returned for three more nights. The first night, they got chocolate. The car started. The second night, he got strawberry. The car started. The third night he ordered vanilla. The car failed to start.
Now the engineer, being a logical man, refused to believe that this man’s car was allergic to vanilla ice cream. He arranged, therefore, to continue his visits for as long as it took to solve the problem. And toward this end he began to take notes: He jotted down all sorts of data: time of day, type of gas uses, time to drive back and forth etc.
In a short time, he had a clue: the man took less time to buy vanilla than any other flavor. Why? The answer was in the layout of the store. Vanilla, being the most popular flavor, was in a separate case at the front of the store for quick pickup. All the other flavors were kept in the back of the store at a different counter where it took considerably longer to check out the flavor.
Now, the question for the Engineer was why the car wouldn’t start when it took less time.
Eureka – Time was now the problem – not the vanilla ice cream!!!!



The engineer quickly came up with the answer: “vapor lock”. It was happening every night; but the extra time taken to get the other flavors allowed the engine to cool down sufficiently to start. When the man got vanilla, the engine was still too hot for the vapor lock to dissipate.

Even crazy looking problems are sometimes real and all problems seem to be simple only when we find the solution, with cool thinking.

Don’t just say it is ” IMPOSSIBLE” without putting a sincere effort.

What really matters is your attitude and your perception.

Moral of the Story:
“Try to Fix the Bug instead of making it as a Known Issue”

Originally posted on: https://brijeshbmehta.wordpress.com/2014/08/31/vanilla-ice-cream-that-puzzled-general-motors/






Saturday, June 20, 2020

Belief

A Bar opened opposite a Church!
The Church prayed daily against the bar business.
Days later the bar was struck by lightning & caught fire which destroyed it.
Bar Owner sued the Church Authorities for the cause of its destruction, as it was an action because of their Prayer.

The Church Denied all Responsibility!

So, the judge commented, “It’s difficult to decide the case because here we have a Bar Owner who believes in the power of prayer & an entire Church that doesn’t believe in it!"

Originally posted on: https://brijeshbmehta.wordpress.com/2014/08/02/belief/






Saturday, June 13, 2020

શુકન-અપશુકન

જરૂર વાંચજો , તમારો શુકન-અપશુકનનો ખ્યાલ બદલાઈ જશે.

સંધ્યાકાળે કચરો ઘરની બહાર ન કઢાય :
જુના કાળમાં ઈલેક્ટ્રિસિટિ ન હતી. સૂર્યાસ્ત બાદ દીવો કે ફાનસના અપૂરતા પ્રકાશમાં કામ ચલાવવાનું રહેતું. આથી બનતું એવું કે દિવસ દરમિયાન કામ કરતા-કરતા અજાણતા કોઈ અમૂલ્ય ચીજ-વસ્તુ હાથમાંથી જમીન પર પડી ગઈ હોય ને સંધ્યા ટાણે મંદ અંધકારની સ્થિતિમાં એ વસ્તુ કચરા સાથે ઘરની બહાર જતી રહે તો કોઈને એની જાણ ન થાય. આથી એ સમયના વડીલો કહેતા કે સંધ્યાકાળે કચરો કાઢવાથી લક્ષ્મી ઘરમાંથી ચાલી જાય છે. આજે તો ઘર-ઘરમાં રાત્રે પૂરતો પ્રકાશ મળી રહે છે તેથી કોઈ વસ્તુ કચરા સાથે ઘર બહાર નિકળી જાય એવો ડર રહેતો નથી. છતાં દિવસ જેવો ઉજાસ તો ઉપલબ્ધ નથી જ. માટે રાત્રે કચરો વાળી શકાય પરંતુ ચોકસાઈ તો રાખવી જ પડે.

શનિવારે માથામાં તેલ ન નખાય :
અંગ્રેજોના શાસનકાળ દરમિયાન રવિવાર રજાનો દિવસ જાહેર થયો હતો. આથી માથુ ધોવા માટે રવિવારે જ સમય મળતો. હવે રવિવારે માથુ ધોવાનું હોય તો માથામાં બહુ ચિકાશ ન હોય તો સરળતાથી માથાના વાળમાં રહેલો મેલ કાઢી શકાય. કારણ કે એ સમયે ચિકાશ કાઢવા માટે અદ્યતન સાબુ-શેમ્પૂ ઉપલબ્ધ ન હતા. માટે લોકો સમજીને શનિવારથી જ માથુ કોરું રાખતા. આ વાત ન માને તો ‘ધરમ ’નો ડર બતાવી કોઈને કાબુમાં લેવાનું સરળ હતું. આથી કહી દેવાતું કે શનિવાર હનુમાનજીનો વાર હોવાથી માત્ર હનુમાનજીને તેલ ચઢે, આપણે માથામાંતેલ નાંખવાનું નહિ.
એ જ રીતે નખ કાપવા માટે, બુટ ખરીદવા માટે, દાઢી સાફ કરવા માટે, વાળ કપાવવા માટે રવિવારની રજા બહુ કામમાં આવતી. શનિવારે આ બધું ન થાય એની પાછળ કોઈ વિજ્ઞાન નથી. રવિવારની રજાના દિવસે મોટા ભાગના લોકો વાળ કપાવવાનું તેમજ દાઢી સાફ કરાવવાનું રાખતા હોવાથી એ દિવસે વાળંદ રજા તો ન જ રાખી શકે ઉલ્ટાનું એને રવિવારે ઓવરટાઈમ કરવો પડે. આથી આગલા દિવસે શનિવારે એ રજા ભોગવી લે તો રવિવારે પુરી સ્ફૂર્તિથી કામ કરી શકે એ માટે વાળંદ માટે શનિવારે રજા નક્કી થઈ હશે.




એના પગલા ખરાબ છે :
દિકરાને પરણાવીને વહુને ઘરે લાવ્યા બાદ ઘરમાં કોઈ અમંગળ ઘટના બને તો વહુના પગલાને ખરાબ ગણીને એને દોષ આપવામાં આવે છે. નવા પરણેલા દિકરાની નોકરી છુટી જાય, કોઈ ઘરમાં માંદુ પડે, કોઈનું અવસાન થાય વગેરે પૈકી કોઈ ઘટના બને તો એમાં વહુનો શું દોષ? પરંતુ આવા મનઘડંત કારણ-પરિણામના સંબંધો જોડી દેવાની માનસિક નબળાઈ મોટા ભાગના પરિવારોમાં જોવા મળે છે. એ જ રીતે દિકરીનો જન્મ થયા બાદ ઘર પર કોઈ આપત્તિ આવે તો એના પગલાને ખરાબ ગણવામાં આવે છે. રામના સીતા સાથે લગ્ન થયા બાદ રામની રાજગાદી છીનવાઈ ગઈ, તેઓને ચૌદ વર્ષનો વનવાસ થયો એટલું જ નહિ, બધું જ વ્યવસ્થિત ચાલતું હતું, રામ પુન: રાજ્યસિંહાસન આરૂઢ થયા હતા , સીતા સાથે પ્રણયમગ્ન હતા તેવામાં સીતાનો પ્રસુતિકાળ નજીક આવ્યો, રામના બે પુત્રો લવ-કુશના જન્મનો સમય થયો ત્યાં તો સીતાનો સર્વદા ત્યાગ કરવાનો કપરો નિર્ણય રામને કરવાનો થયો. ચૌદ વર્ષનો ઘોર કષ્ટદાયક સમય પુરો થયા બાદ પણ રામ સુખપૂર્વક દામ્પત્યજીવન માણી શક્યા નહિ તો શું રામ સીતાને, લવ-કુશના આગમનને દુર્ભાગ્યપૂર્ણ ગણશે ?

કોઈ બહાર જતું હોય તો ‘ક્યાં જાઓ છો’ એમ નહિ પૂછવાનું :
ઘણાં પરિવારોમાં તો આ રિવાજ એટલો બધો જડ બેસલાક હોય છે કે ભુલમાં કોઈ બાળક , ‘ક્યાં જાઓ છો?’ એવું પૂછી લે તો બહાર જનાર તથા ઘરના સભ્યો ખુબ નારાજ થઈ જાય છે. આની પાછળની સમજણ એવી છે કે કોઈના અંગત મામલામાં વધુ પડતી જિજ્ઞાસા રાખવી અસભ્ય ગણાય. બાકી શુકન –અપશુકન જેવું કંઈ હોતું નથી.

ઉલ્ટા પડેલા ચંપલ :
કોઈ કોઈ ઘરના કમ્પાઉંડમાં પ્રવેશતા જ ચંપલ કે બુટ ઉંધુ પડેલું જોવા મળે તો એને અપશુકન ગણવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં ઘરના સભ્યો બિનજવાબદાર ગણાય કારણ કે જુએ  છે બધાં જ પરંતુ કોઈ એને સીધું કરવાનું સમજતા નથી. આ ઘટનાને અપશુકન સાથે શું લેવાદેવા ? એ જ રીતે કોઈ જમીન પર પગ ઘસડીને ચાલતુ હોય કે પછી પલંગમાં બેસીને લબડતા પગ હલાવ્યા કરે તો એને કહેવાય છે કે આ રીતે કરવાથી ઘરમાંથી લક્ષ્મી ચાલી જાય છે. વાસ્તવમાં આ બધી અસભ્યતાની નિશાનીઓ છે જે વ્યક્તિને પ્રેમથી સમજાવવાથી દૂર થઈ શકે છે. પરંતુ બધાએ માની લીધું છે કે આર્થિક નુક્શાનના ડરથી જ બધા સીધા ચાલે છે આથી કોઈ પણ ખોટી આદત છોડાવવા માટે લાગલું જ ‘ લક્ષ્મી ચાલી જશે’ એમ કહેવાય છે.




બિલાડી આડી ઉતરે છે :
આવા અપશુકનમાં વિશ્વાસ રાખનારા વાહિયાત છે. બીજું શું ?માણસ બિલાડીને આડો ઉતરે ને એનો દિવસ ખરાબ જાય તો એ કોને ફરિયાદ કરશે ? ઘણા કહે છે: ‘આજે સવારે મેં કોનો ચહેરો જોયો હતો ? મારો આખો દિવસ ખરાબ ગયો.’અરીસામાં જ જોયું હોય ને ભાઈ તેં ! ચાલતા હાથે-પગે વાગે તો કહેશે ‘ કોઈ મને ગાળ દઈ રહ્યું છે.’ હેડકી આવે અથવા ખાતા-ખાતા અંતરસ આવે તો કહે, ‘મને કોઈ બહુ યાદ કરે છે.’ ભ’ઈ તારા લેણિયાતો સિવાય તને કોઈ યાદ કરે એમ નથી !

એક છીંક આવે તો ‘ ના’ અને બે છીંક આવે તો ‘હા’ :
કોઈ કામ કરવાનું શરૂ કરો, ક્યાંય બહાર જવા નિકળો ને એક છીંક આવે તો રોકાઈ જવાનું અને થોડી વાર રહીને કામ કરવાનું. બે છીંક આવે તો તમારા કાર્યને કુદરતનું સમર્થન છે એમ માનીને એ કામ દૃઢતાથી કરવાનું. મારો એક મિત્ર તો પોતાનું વાહન ડાબી બાજુ વાળતો હોય ને એક છીંક આવે તો જમણી બાજુ વાળી લે. આ છીંકને શુકન-અપશુકન સાથે કોઈ સંબંધ ખરો ?

મુહૂર્ત જોવડાવવામાં આવે છે :
કૃષ્ણ મુહૂર્ત જોઈને દુર્યોધન સાથે વિષ્ટી (સંધિ) કરવા હસ્તિનાપુર ગયા હતા. છતાં એમણે કહ્યું હતું કે ‘હું જાઉં છું માટે જ વિષ્ટિ સફળ નહિ થાય. અલબત્ત મારા સઘન પ્રયાસો હશે જ વિષ્ટિને સફળ બનાવવા માટેના !’ ગૃહપ્રવેશ, રાજ્યાભિષેક ,લગ્ન વગેરે મુહૂર્ત જોવડાવીને થાય છે. એની પાછળનું રહસ્ય પ્રકૃતિનો સાથ લેવાનો આશય છે. આપણે ત્યાં વર્ષાઋતુમાં એક પણ લગ્નનું મુહૂર્ત હોતું નથી. કારણ શું ? વરસાદમાં બધાને અગવડ પડે છે. અરે, તીર્થયાત્રીઓ ચાર માસ સુધી પોતાની તીર્થયાત્રા અટકાવી દે છે.
વસંતપંચમી તેમજ અખાત્રીજનું વણજોયું મુહૂર્ત ગણાય છે કારણ કે એ સમયે પ્રકૃતિ સદાય સોળ કળાએ ખીલેલી હોય છે.




કોઈ પણ વ્યક્તિ ધન અને કીર્તિ કમાય એટલે એ માનસિક રીતે એટલો બધો નબળો થઈ જાય છે કે શુકન-અપશુકનના રવાડે ચઢી જ જાય છે. રાજકારણીઓ, રમતવીરો, ફિલ્મસર્જકો ,  હીરો-હીરોઈનો બધાને આ વાત એક સરખી લાગુ પડે છે. અમુક જગ્યાની મુલાકાત લેનાર મુખ્યમંત્રી પોતાનું પદ ગુમાવે છે, ફિલ્મના નામના સ્પેલિંગમાં અમુક અક્ષર બેવડાવવાથી ફિલ્મ સફળ થશે, ચોક્કો કે છક્કો વાગે એટલે તાવીજ ચુમવું, સદી વાગે એટલે જમીન ચુમવી, પોતાનું બેટ ન બદલવું, નંગની વીંટીઓ, ગળામાં પેંડંટ વગેરે મનોરોગની નિશાનીઓ છે. એમાંથી કોણ બચ્યું છે ? જ્યોતિર્વૈદ્યૌ નિરંતરૌ. એટલે કે જ્યોતિષી અને વૈદ્ય સદાય કમાવાના જ ! એમના ધંધામાં ક્યારેય મંદિ આવવાની જ નહિ ! કારણ કે હંમેશા શારીરિક અને માનસિક રીતે નબળા માણસો સમાજમાં હોવાના જ !

આત્મવિશ્વાસથી ભરપૂર માણસ શુકન-અપશુકન પર આધારિત રહેતો નથી. પોતાના બાહુબળના આધારે એ અશક્યને શક્ય કરી શકે છે.

"ન કરતો ભાગ્યની પરવા હું ખુદ એને ઘડી લઉં છું, ગ્રહો વાંકા પડે તો એને સીધા ગોઠવી દઉં છું." આત્મવિશ્વાસની સાથે-સાથે ઈશવિશ્વાસ આવશ્યક છે. માનવ પ્રયત્ન અને ઈશકૃપાથી બધું જ સંભવ છે.
ઇતિ [અજ્ઞાત]

Originally posted on: https://brijeshbmehta.wordpress.com/2014/08/24/%e0%aa%b6%e0%ab%81%e0%aa%95%e0%aa%a8-%e0%aa%85%e0%aa%aa%e0%aa%b6%e0%ab%81%e0%aa%95%e0%aa%a8/






Friday, June 5, 2020

मुझे अलग किया

किसी ने ख़ुदा के बन्दे कहके,
तो किसी ने गोड के बच्चे कहके,
किसी ने भगवान की औलाद कहके,
मुझे अलग किया।
मुझे अलग किया मेरे रंग, रूप, भाषा और ढांचे से,
हालांकि ख़ून तो मेरा भी लाल तेरा भी लाल,
तो तुझे क्यों है मुझसे इतना मलाल?

किसी प्रदेश में जाति से,
किसी में मुझे रंग से,
किसी में मुझे काम से,
तो किसी में हालात से,
जुदा रखा, अपमानित किया,
ख़फ़ा रखा,
मुझे अपने ख़्वाब और उम्मीदों से।

ये ग़ुरूर है तुझमे जो सत्ता का,
वो बस एक जुमला है नशे का,
तू आँख मुंद पड़ा हवेली में,
मैं तड़पता फ़िरता शिकार बना भूख-प्यास का।

ये लकीरे, ये हदे सब जायज़ रखले,
बस अपनले मुझे दिल को आज़ाद कर,
ख़ाली ख़ाली क्या जिएगा तू,
भेद समज के ही दिलो में रखले।

- अभिजीत मेहता
Books authored by Mr. Abhijeet Mehta